Hoe klinkt deze vacature: “Wanneer u betaalt, krijgt u betaald”. Klinkt verdacht, toch? Dit is momenteel een van de snelst groeiende oplichtingstrucs.
Tussen 2020 en 2024 is het totale aantal meldingen van oplichting met vacatures bijna verdrievoudigd, zo blijkt uit gegevens van de Amerikaanse Federal Trade Commission (FTC). Ook de gemelde verliezen zijn meer dan vervijfvoudigd, tot maar liefst 501 miljoen dollar in 2024.
Oplichting met vacatures komt steeds vaker voor en de kosten lopen hoger op dan ooit tevoren.
De gemelde verliezen zijn voor het overgrote deel toe te schrijven aan een nieuw soort oplichting met vacatures, waarbij slachtoffers inderdaad “betalen om betaald te krijgen”.
Betalen om betaald te krijgen: de populairste vacaturefraude
De FTC duidt deze “betalen om betaald te krijgen”-trucs aan met de termen “gamified job scams” (vacaturefraude met een spelelement) en “task scams” (fraude met simpele online taken). Deze namen zijn heel toepasselijk gezien de manier waarop deze vorm van oplichting werkt. Het werk voelt als het spelen van een game, maar de enige winnaar is de oplichter.
Zo werkt het:
U krijgt werk aangeboden per sms of via een privébericht. De oplichter biedt u een “opdracht” aan op het gebied van “app-optimalisatie” of “productboosting”. Wat dat precies inhoudt, wordt vaak niet duidelijk beschreven.
U accepteert het aanbod. De oplichter maakt vervolgens een account aan in een app of op een platform en u krijgt de opdracht om online video’s of productafbeeldingen te “liken” of te “beoordelen”.
U gaat aan het werk. De app of het platform is nep, maar toch lijkt het alsof u geld verdient terwijl u klikt en reeksen taken voltooit. De oplichter boekt in deze fase wellicht een of twee kleine betalingen over, zodat u denkt dat het werk legaal is.
De oplichter slaat toe. Hier komt het spelelement “betalen om betaald te krijgen” om de hoek kijken: als u meer “werk” wilt, moet u ervoor betalen. De oplichter vraagt nu om een “aanbetaling” voor de volgende reeks taken. Net als bij een videogame maakt de oplichter de deal extra aantrekkelijk door aan te geven dat u “meer geld” kunt verdienen met de volgende reeks taken.
U wordt opgelicht. U maakt het geld over, voltooit de reeks taken en probeert uw verdiensten te incasseren via de app of het platform. Maar dan komt u erachter dat zowel de oplichter als uw geld verdwenen zijn. Het was allemaal nep.
In het verleden hebben we dit soort oplichterij vaker gezien. Deze nieuwe vorm is afgeleid van andere “snel geld verdienen”-trucs in betaalapps. Oplichtingstrucs om “gemakkelijk en snel geld te verdienen” worden heel geleidelijk opgebouwd. De oplichter wekt een vals gevoel van vertrouwen op bij het slachtoffer door eerst een klein rendement op een paar kleine investeringen uit te keren. Uiteindelijk vraagt de oplichter om een groot bedrag en maakt zich vervolgens uit de voeten zodra de buit binnen is. De “betalen om betaald te krijgen”-oplichting werkt ongeveer op dezelfde manier.
Een paar zaken die u bij deze vorm van oplichting in gedachten moet houden:
- Volgens de FTC is elke baan waarbij u wordt betaald om content te “liken” of te “beoordelen” illegaal. Dat is ook de ironie. U wordt gevraagd iets illegaals te doen en dit leidt weer tot iets anders illegaals: diefstal.
- Uit rapporten blijkt dat oplichters deze oplichtingstrucs vaak financieren met cryptovaluta. De FTC geeft aan dat mensen veel meer geld verliezen aan vacaturefraude met cryptovaluta dan aan vacaturefraude met elke andere vorm van betaling.
Trap niet in “betalen om betaald te krijgen”-trucs
Stap één: negeer aanbiedingen voor werk via sms en socialmedia
Een goede recruiter zal u via e-mail of een vacaturesite benaderen. Bovendien geeft een goede recruiter u duidelijke details over de mogelijke baan en worden al uw vragen vlot en helder beantwoord.
Oplichters daarentegen schrijven vage sms’jes en privéberichten. De hype is vaak enorm, maar de details zijn minimaal. Als u vragen stelt over het werk, krijgt u vage antwoorden. Negeer deze aanbiedingen.
Stap twee: zoek het bedrijf op
Als het om een online vacature gaat kunt u het bedrijf opzoeken op internet. Check de achtergrond en controleer of het een legitiem bedrijf is. Vergelijk de informatie die uzelf hebt opgezocht met wat de recruiter u vertelt.
In de VS kunt u verschillende organisaties benaderen om dit soort vragen te beantwoorden. Het Better Business Bureau (BBB) biedt een doorzoekbare lijst van bedrijven, samen met een kort profiel, een beoordeling en zelfs een lijst met klachten (inclusief antwoorden) die tegen hen zijn ingediend. Hier kunt u snel duidelijkheid krijgen over de legitimiteit van een bedrijf.
Voor een lijst van bedrijven met Amerikaanse en internationale vestigingen kunnen organisaties zoals S&P Global Ratings en Dun & Bradstreet Corporation ook achtergrondinformatie verschaffen. In Nederland kunt u dit soort informatie bijvoorbeeld verkrijgen bij Altares Dun & Bradstreet en bij Graydon Nederland.
Controleer tot slot de website van het bedrijf. Kijk of er een vacature is die overeenkomt met de vacature die u wordt aangeboden. Met een dergelijke goede voorbereiding kunt u oplichting op tijd ontdekken.
Stap drie: weiger te betalen
Hoe simpel het ook klinkt, betaal niet om betaald te krijgen.
Weiger altijd wanneer u gevraagd wordt om iets vooruit te betalen, op welke manier dan ook. Een legitieme werkgever zal u nooit vragen een klein bedrag te investeren of te storten en u een hoog rendement beloven. Een legitieme werkgever zal u daarentegen trainingen of materialen aanbieden om het werk te doen waarvoor u gekwalificeerd bent.
Meer manieren om oplichting op internet te vermijden
Online beschermingssoftware zoals de onze biedt u een goede bescherming tegen fraude met vacatures en oplichting in het algemeen. Hieronder hebben we een paar manieren op een rijtje gezet waarop onze software u met name tegen vacaturefraude kan beschermen:
- Oplichters gebruiken nog steeds links naar kwaadaardige sites om mensen te verleiden hun persoonsgegevens in te voeren. Webbescherming (inbegrepen in onze abonnementen) kan voorkomen dat u op deze links klikt.
- Sms’jes van oplichters bevatten ook vaak links naar verdachte sites en andere plekken waar ze persoonsgegevens kunnen stelen. McAfee+ kan deze links blokkeren en voorkomen dat u erop klikt. AI-technologie kan automatisch oplichting detecteren door URL’s in uw inkomende sms’jes te scannen. En als u toch per ongeluk op een onbetrouwbare link klikt, wordt de riskante site geblokkeerd.
- Oplichters hebben zo hun adresjes waar ze contactgegevens vandaan halen. Meestal zijn deze gegevens afkomstig van sites van datahandelaars. Op deze sites staan duizenden brokjes informatie over miljarden mensen opgeslagen. Zo kunnen oplichters heel eenvoudig uw contactgegevens en andere persoonsgegevens verzamelen, en op basis daarvan een zeer gerichte aanval op u uitvoeren. McAfee’s functie voor het opschonen van persoonsgegevens scant een aantal van de gevaarlijkste datahandelaarsites, laat u zien op welke sites uw persoonsgegevens worden verkocht, en kan u – afhankelijk van uw abonnement – helpen uw gegevens van deze sites te verwijderen.
- U kunt uw profiel op socialmedia ook minder toegankelijk maken met onze Social Privacy Manager. Met deze functie kunt u door middel van een paar klikken meer dan 100 privacyinstellingen in uw socialmedia-accounts aanpassen. Zo zorgt u ervoor dat uw persoonlijke gegevens alleen zichtbaar zijn voor de mensen met wie u die wilt delen.
Blijf op de hoogte
Volg ons om op de hoogte te blijven van alles wat met McAfee te maken heeft en op de hoogte te blijven van de nieuwste beveiligingsrisico’s voor consumenten en mobiele apparaten.
